سطح : متوسط

خانه های ضعيف (2)

 همانگونه كه در قسمت اول اين مبحث اشاره شد، خانه‌هاي ضعيف پايگاههاي مناسبي براي سوارها به ويژه اسب مي باشند. گاهي جايگيري يك اسب در يك پايگاه چنان موثر است كه طرح‌ريزي كل بازي بر اساس آن صورت مي‌گيرد. نمونه زير بخوبي اين مطلب را نشان مي‌دهد.

نمونه سوم

سفيد:بولسلاوسكي

 سياه:ليسيتسين

 قهرماني شوروي 1956

Boleslavsky,I – Lisitsin,G

URS-ch 1956

 1.c4!

سفيد براي كنترل كامل خانه d5 تلاش مي كند. در صورت:

1.Nc7,Qc6! (1…,Rac8? 2.Bb5) 2.Nxa8,d5!

سياه موفق مي شد خود را از شر پياده عقب افتاده d6 و ضعف خانه d5 خلاص كند و ابتكار عمل را بدست گيرد.

1…, Bxc4 2. Nc3 , Qb3 3. Bxc4 , Qxc4 4. Bg5!

سفيد پس از اينكه فيل مدافع خانه d5 را به قيمت قرباني كردن يك پياده از بازي خارج نمود اكنون آخرين مدافع اين خانه را نيز هدف قرار داده است.

4…, Qe6 5. Bxf6 , Qxf6 6. Nd5

اسب بالاخره خانه d5 را تصاحب مي كند در حالي كه هيچ يك از سوارهاي سياه نمي توانند با آن هماوردي كنند. دقت كنيد پس از اين سفيد بخاطر موقعيت مناسب اسب طرح حمله مستقيم به شاه حريف را پي مي گيرد.

6…, Qh4!?

با ايده جلوگيري از هجوم پياده هاي سفيد در جناح شاه.

7. Qe2!

در صورت 7.g3 سياه مي توانست با 7…,Qh3 حمله پياده اي سفيد در جناح شاه را متوقف نمايد.اما اكنون سفيد قصد دارد با حركت 8.Qf1! از حركت پيشگيرانه سياه جلوگيري كرده و حمله خود را آغاز نمايد.

7…, Bf8 8. Qf1! , Rac8 9. g3 , Qg5 10. h4! , Qh6 11. g4

يورش پياده اي سفيد با موفقيت ادامه مي يابد در حالي كه سياه دفاع مناسب يا ضد حمله موثري در اختيار ندارد.

11…, g5 12. hxg5 , Qxg5 13. Rh5 , Qg6 14. g5! , h6 (14…,Qxh5? 15.Nf6+) 15. Rxh6!

15…, Qxg5 16. Rh5 1-0

سياه تسليم شد.

گاهي اوقات قرار گرفتن چند پياده در خانه هاي همرنگ باعث ايجاد يك‌سري خانه هاي همرنگ ضعيف مي گردد. كه به اصطلاح آن را ضعف جنبي يا ضعف تكرنگي مي گويند. هنگامي كه فيل مدافع اين خانه ها در بازي نباشد ضعف جنبي يكي از عوامل مهم تعيين كننده وضعيت است. معمولأ ضعف جنبي با فيل بد همراه است كه در اين صورت وضعيت بسيار وخيم تر است.

نمونه چهارم

سفيد:ماكوگونوف

سياه:باتوينيك

اسوردلوفسك 1943

 Botvinnik,M - Makogonov,V

Sverdlovsk 1943

خانه هاي سفيد رنگ در اردوي سفيد ضعيف شده اند سياه براي تثبيت ضعف اين خانه ها و استفاده از آن مدافعين آنها را حذف مي كند.

1…, Bxc3! 2. bxc3 , Bf5!

پس از تعويض فيلها ، ضعف خانه هاي سفيد رنگ آشكارتر مي شود و خانه e4 پايگاه مناسبي براي اسب سياه است.