تحقيقات نشان داده که ويژگيهاي مثبت شطرنج به دلايل زير خلق مي شوند :
  شطرنج کيفيت استحکام شخصيتي را بهبود مي بخشد.
  شطرنج تعداد زيادي تمرين و مسأله خلق مي کند.
  در شطرنج شخص براي حرکت اشتباهي که انجام مي دهد سريعأ تنبيه مي شود و براي حل مساله و يافتن پاسخ، پاداش دريافت مي کند .
  شطرنج يک سيستم و الگوي فکري ايجاد مي کند که اگر به درستي استفاده شود موفقيت به همراه خواهد داشت. بازيکنان و دانش آموزان شطرنج باز عادت مي کنند که در جستجوي راههاي متفاوتي باشند که سبب رشد رواني و قوه ابتکار آنها مي گردد.
  وجود رقابت، افزايش هوشياري ذهني وچالش مابين دانش آموزان ايجاد علاقه در جهت رسيدن به بالاترين سطح موفقيت ، مي کند
  يک محيط يادگيري همراه با بازي تاثير بسيار مثبتي روي دانش آموزان دارد و سبب گرايش آنها به بازي مي شود . وجود امکانات عملي در فرايند يادگيري تاثير بسيارخوبي در موفقيت دارد. بازيهاي آموزشي يکي از بهترين ابزار انگيزشي براي يادگيري توسط معلمان مي باشد. بچه ها به بازي عشق مي ورزند.
  شطرنج تنوع زيادي از مسائل با کيفيت را فراهم مي کند اين در حالي است که زمينه ها مشابه هستند و تم ها تکرار مي شوند اما بازيها هرگز تکرار نمي شوند اين موضوع از شطرنج يک خوراک مناسب براي حل مسئله مي سازد.
  سبب رشد ارتباطات جديد پيوند گاهي در مغز و رشد شاخه هاي متعدد سلولهاي عصبي مي شود.

جدا از جنبه هاي قهرماني امروزه شطرنج بعنوان يک ابزار بسيار سودمند جهت فراگيري بهتر دروس در خيلي از مدارس جهان استفاده مي شود و شروع آن از کلاسهاي آمادگي و ابتدايي توصيه مي گردد. شطرنج از معدود رشته هاي ورزشي و علمي محسوب مي گردد که علاوه بر داشتن فضاي رقابتي و قهرماني ، تاثير بسيار شگرفي در پيشرفت افراد در امر تحصيلات و زندگي شخصي دارد.

امروزه شطرنج در بيش از 30 کشور دنيا در دوره آموزشي مدارس گنجانده شده است در روسيه، ايسلند ،ونزوئلا و ديگر کشورها شطرنج در مدارس عمومي بعنوان يک موضوع با اهميت تلقي مي شود